Psikolium

Loading

Çocuklara Uyku Alışkanlığı Kazandırmak

Okul Öncesi Dönemde Çocukların Uykuya İhtiyacı ve Uyku Sorunları

Birçok aile oyun çocuklarının yatağa gitme zamanının günün en zor kısmı olduğunu düşünürler. Uyku problemlerinin en büyük sebeplerinden birisi ailelerin doğru olmayan tutumlarından kaynaklıdır. Uyku alışkanlığı çocuklarda ilk kazandırılması gereken alışkanlık olarak kabul edilmektedir.

Büyüme hormonlarının uykuda salındığını düşünürsek, çocukların büyüme ve gelişmesi için uykunun önemi daha çok anlaşılacaktır. Uyku düzenini sağlayabilmek için (Ayrıca diğer yemek, tuvalet vb disipline olması gereken kazandırılması gereken alışkanlıklar) öncelikle kararlı ve tutarlı davranmamız gerekmektedir.

Uyku bir bütün olarak değerlendirilmeli, gündüz uykusunun gece uykusunu etkilediği unutulamamalıdır. Bu yüzden, çocuklarınızı mümkün olduğunca okul öncesi eğitimden geldikten hemen sonra uyutmamaya gayret ederseniz akşam daha erken bir saatte uyuyabilir.

Çocuğun ebeveynle uyama isteği, bazen onlarla birlikte olma ihtiyacının gün boyunca yeterince karşılanamamış olmasından kaynaklanabilir (özellikle çalışan ailelerde daha sık görülür). Çocuk, yuvadan geldikten sonra niceliksel olarak bire-bir vakit geçirmeniz bu konuda yardımcı olabilir.

Çocukların yalnız yatamamalarında bir diğer sebep de anaya babaya bağımlılıktır. Bütün gün annenin gözünün önünden ayırmadığı, görmediği anda telaşlandığı çocukların geceleri odalarında yalnız başlarına yatmalarını beklemek çok gerçekçi bir davranış değildir.

“Kışın üstünü açar diye, yazın da odası sıcak oluyor” bahanesiyle yanımıza alıp yatırdığımız çocuklarımızın “hadi yatağında yat” dendiğinde tıpış tıpış yatağına gitmesi çok kolay değildir.

Çocuklarda "uyku düzeninin sağlanmasındaki" temel amaç; çocuğa kendi kendine uykuya dalmasını öğretmek ve onu kendi yatağında uyumaya alıştırmaktır. Anne-babanın görevi, yavaş yavaş iyi uyku alışkanlıklarının temel taşını atarak çocuğa gelişim dönemine uygun bir uyku düzeni kazandırmaya çalışmaktır.

 

Bunun İçin Şu Basamakları İzleyebilirsiniz

1. Yatağa Girmeye Hazırlık Zamanı: İlk adımda, çocuğun her zaman kendi yatağında ve sakin uykuya geçmesi konusunda gerekli ortam hazırlanmalıdır. Evde televizyon kapatılmalı, çocuğun uyku öncesi temizliğine fırsat verilmelidir (diş fırçalama, pijamalarını giyme…). unun yanı sıra ılık sütün uykuya yardımcı olduğu yapılan ilmi araştırmalarla da kanıtlanmıştır. Ilık sütün içinde bulunan “triptofan” isimli bir madde mutluluk hormonu “serotonin” ve uyku hormonu “melatonin” yapımında kullanıldığından çocuğunuzun uyumasına yardımcı olacaktır. Bu sürecin, çocuğun hoşuna gidecek, ona güven verecek ve kaygılarını giderecek rutin bir zaman dilimi olmasına önem gösterilmelidir.

2. Uykuya Hazırlık Zamanı: Çocuğun kendi yatağına yattıktan sonraki süreçtir. Burada çocuk isterse, anne-baba yanındaki bir koltukta bir süre oturabilir, onunla sohbet ederek ve ya hikâye kitabı okuyarak ona eşlik edebilir. Fakat daha sonrasında mutlaka kararlı ve tavizsiz bir şekilde çocuk, kendi başına uyumaya bırakılmalıdır. Bu aşamada anne-baba, çocuğun üstünü örtüp,kesin bir ifadeyle "iyi geceler, iyi uykular, biz odamıza gidiyoruz, sabaha görüşürüz" diyebilmelilerdir.

3. Uyku Sırasındaki Zaman: Bazen çocuklar kendi yataklarında uyusalar bile, geceleri anne-babayı odasına çağırma veya ebeveyn odasına gitme davranışı gösterebilirler. Bu durumlarda eğer sesinde panik, korku gibi acil durum belirtisi yoksa çocuk, tekrar yatağına yatırılmalıdır. Bu, "herkes yatağında yatıyor, sen de kendi yatağında kalmalısın.." gibi sözel ifadelerle desteklenebilir.

 

Öneriler

1. Çocuğunuz uykuya dalmadan önce sessiz bir dönem geçirmesini sağlayın. Uykudan önce sakin bir rutin geliştirin: masal okuma, şarkı- ninni söyleme, banyo gibi. Bu düzenli rutin çocuğunuza uyku zamanının geldiğini hatırlatacaktır. Çalışan anne ve babalar geç saatlerde çocukları ile oynamak isterler. Uykudan önce oynanan aktif oyunlar çocuklar uyarır uykuya dalmalarını güçleştirir. Bu tarz oyunların zamanlamasını iyi yapmak, uyku saatinden en az 1-2 saat önce oynatmak yerinde olacaktır.

2. Değişmeyen bir uyku planı yapın. Sabit bir uyanma saatinin olmasını sağlayın. Uyuma ve uyanma zamanı haftanın yedi günü sabit-aynı olmalıdır. Düzenli uyku ritmini sağlamak açısından uyanma saati uyuma saatinden daha önemlidir. Aynı zamanda çocuğunuzu uyandırmak da onu uyumaya zorlamaktan daha kolaydır.

3. Çocuğunuzun en sevdiği oyuncağı veya battaniyesini yanına almasına izin verin (ancak bağımlılık geliştirmemesi için bu durumun süreklilik kazanmamasına özen gösterin.)

4. Çocuğunuzun rahat olduğundan emin olun. Odanın ısısını kontrol edin elbiseler hareketini engellememeli, uyumadan önce çocuğunuz su içmek isteyebilir, gece lambası açık bırakılabilir, kapı aralık bırakılabilir.                         

5. Çocuğunuzun sizinle beraber uyumasına izin vermemeye çalışın. Bu onun yalnız başına uykuya dalmasını öğrenmesini zorlaştırır.

6. Her şikâyetinde veya sizi çağırmasında çocuğun odasına gitmeyin. Odanın dışında veya kapısında durarak onunla konuşmaya çalışın.

7. Gece herhangi bir nedenle kalkıp yanımıza geldiğinde tutum ve davranışımız aynı olmalıdır. Onu alıp yatağına götürdükten sonra uyuyana kadar yanında beklemeli ve daha sonra kendi yatağımıza geçmeliyiz.

 

KAYNAKÇA: SOS Ana Babalara Yardım, Lynn CLARK, Evrim Yayınları-1996

Çocukluğa Geçiş Sorunlarına Mucize Çözümler, Hogg, T., Blau, M

 

Uzman Klinik Psikolog & Oyun Terapisti Ceren TUMBALI

Whatsapp Danışma
Web Tasarım | Eskişehir Web Tasarım